| 312 | Ældre |
hálfa. En sá eiðr skal standa .x. viknr sörar ok sveria í Petrskirkiu fyrir sönghúsdurum ok hafa messubók í hendi. En sá prestr er heldr Petrs kirkiu hann skal skyldr at láta upp kirkiu ok fá til bók. en með því hann vill eigi kírkiu nppláta eðr bók fá. þá skal hann beiðast af honum með váttum hvárstveggia. En ef hann vill eigi. þá er hann sekr .iij. mörkum. þat skal hinn hafa hálft er eiðinn skal fram föra. en böarmenn hálft. En hann skal eið vinna at kirkinstaf hinn yzta[1] fyrir sunnan kirkiu at högri hönd er inngengr. En þann eið skal hann bióða þrim náttum fyrir bæði fyrir sakarábera ok gialdkyra. Nú ef honum fellst einn váttr þá hefir hann fyrirgört bæði landi ok lansnm eyri.
38 Nú er þar næst hversu sár manna eru gild. Eyrir er þar er á kemr. en annarr þar er eggi eðr leggr mötist. þriði þar er kemr í feiyru (feryru)[2] fyrír neðan ökkla. Ef maðr særir mann fyrir neðan kné ok verðr mergunda. þá skal hálf mörk uppi. en fyrir ofan kné er mergunda verðr þá eru .vi. aurar uppi. Ef maðr særir mann á nef þá skal álitseyrir uppi. ok skal hvervitna þar sem eigi hylr hár né klæði. Svá er mælt um liðasár. í rist er hálf mörk. en (í) kné ok í miöðm eru .vi. aurar.
39 Um voðasár skal eyrir er á kemr. en annarr þar sem inn kemr. En ef maðr er særðr í neðra hol ok verðr holunda. þá skal .vj. aura giald. en ef í efra hol kemr ok verðr holunda. þá skal hálf mörk uppi. En ef maðr er særðr fyrir framan heilabast þa er hálf mörk uppi. en fyrir aptan heilabast .vi. aurar.
40 Nú eru beingiöld hvervitna er bein ur sári manns leysir þó at (alllítit) se ok skiolldr[4] á skildi. þá skal eyrir uppi. Eyrir skal at smá beini hveriu til þess at .vj. raufar má á bora. þá skulu .vj. anrar. en beingiöld verða aldrigi meiri en .vj. anrar.
41 Ef sníða þarf sár manns. þá skal granbragseyrir. svá skal hvert sinn er sníða þarf. En ef snúa þarf á grúfu þá skal öfundarbót .vj. aurar. Læknir skal þat skilia með eiði sínum hvárttveggia. En læknisfé skal reiða. eyri at mánaði ok tveggia mánaða mat miöls ok smiörs. þat skal hinn til láta er særði.
42 Biarkeyiarréttr er á fisknesi hveriu ok í sildveri ok í kaupförum. Ef menn beriast í kaupförum ok sættast þar. þá á stýrimaðr þann rétt at taka sem konungr í
- Jvfr. Cap. 38. F. IV. 47.45. Cap. 39. F. IV. 47. 48. Cap. 40. F. IV. 49. Cap. 41. F. IV. 49.
