Side:Norges gamle Love indtil 1387 Bd. 1 158.jpg

158

Ældre

lix. Um þræla helgi oc hve böta scal fyrir eða bein. (61.)
lx. Ef grímumenn ero drepner eða hve þeir sculo bötast. (62.)

1   Þat cr fyrst i mannhelgi várre at várr landi scal hverr friðheilagr innanlandz oc utanlanðz. En ef maðr vegr mann. þa hefir hann fyrirgört öllu því er hann átte. nema iörðu sinni einni. nema hinn^[1] hafe vercat ser til áðr En ef maðr ferr eptir útlögom manne oc vegr hann þá scal hann segia til mönnom^[2] samðögris í því sama fylki at hann hefir útlagan mann drepinn. En ef hann segir eigi til samdögris. þá er hann morðingi réttr. En engi má iorðu sinni fyrirgera nema hann vegi scemdarvíg eða geri níðingsverc.

Um scemdarvíg.

2   (ij.) Þat er scemdarvíg ef maðr vegr á veittar trygðir. þá hefir hann fyrirfarit landi oc lausum eyri.

Um annat scemdarvíg.

3   Þat er annat scemdarvíg ef maðr vegr mann í griðum.

Um morð.

4   (iij.) Þat er þriðia ef maðr drepr mann á morð. þat er níðingsverc hit mesta ef maðr ræðr lönd oc þegna undan konunge. En ef konungr kennir manni landráð þá scal hann nemna mann^[3] or hirð sinni til iamborinn mann^[4] þeim er máli á at svara. En ef leysingi á þuí máli at svara eða þyrmslamenn. þá scal búanda sun nemna or hirð ef hann er til. oc hafe rit oc innzigle konungs. oc söki þat mál þá er konungr er eigi innan fylkis. Þat er annat níðingsverc ef maðr leypsc út í ófriði oc heriar í land aptr. oc hefir eigi sagt friði aptr. aller ero iamútlager er í þeirri ferð^[5] ero. Þat er hit þriðia níðingsverc ef maðr rýfr trygðir þær er at lögum ero trygðar oc hann hefir siálfr at veitt. Þat er hit iiij. níðingsverc ef maðr leggr elld^[6] í bö manns oc brennir upp. Nú ero þau scemdarvíg töld oc þau níðingsverc er maðr hefir fyrirgort iörðu sinne ef hann verðr sannr at. En engi maðr má meira fé fyrirgera at eino sinne ell því er hann er eiganði at.

Aller menn friálser ero friðhelger at heimili síno.

5   (iiij.) Svá er oc mællt at friálser menn sculo aller friðhelger at heimile síno. oc svá ef þeir fara til af heima oc í frá. En ef búande eða búanða sunr verðr veginn heima at heimili síno. oc svá ef þeir fara til af heima oc í frá eða á acr eða á eng með hiúnum sínum. þá scal sá vera bane er hiún bera vitni um oc þau

---

Jvfr. Cap. 1. 2. 3. Hk. 14. Cap. 4. 5. Hk. 18. 24. G. 178.

---

1. Saaledes c. d. e. samt Hk. hann — b. e.
2. mönnom — udelade b. f.
3. Saal. c. e. samt Hk. menn — b. d. f.
4. manne — c. e.
5. ferð — mgl. c. d. e., men er af Arne M. tilf. i d.
6. Saal. d. e. f. samt Hk. elldi — b. c.