Side:Brandt - Forelæsninger over den norske Retshistorie 2.djvu/309

Fra Wikikilden
Denne siden er korrekturlest

om tilfældig Erfaring toges forfulde, navnlig i Odels- og Grænsetvistigheder (G. L. 266 og 86). Ligeledes lader G. L. 40, jfr. 78 Tvistemaal angaaende dobbelt Salg eller Leje afgjøre gjennem Vidneførsel for Skilledom (ef hánum fullnast vitni at skiladómi).

Ifølge Frostatingsloven[1] havde Sagvolderen, idet han „fæstede Dom“, at spørge Sagsøgeren, hvilke vidner han havde, og Sagsøgeren var pligtig at opgive disse, idet han „lagde Dom“, under Tab af Retten til at føre Vidner (F. L. X. 8, jfr. XII. 8) Paa samme Maade paalaa det den Sagsøgte, hvis ogsaa han fra sin Side vilde føre Vidner, at opgive disse, saasnart Sagsøgeren havde ført sine, jfr. XII. 8, der

  1. F. L. K 2: Heim skal búanda stefna ok til húss fara. Ef hann finnr hann innan ekru-gerðis, þá stefni hann hánum inn til andvegis með kvøðu-váttum sínum. Nú eru þeir réttir til at bera bæði heimstefnu-vitni ok kvøðu-vitni. – 5: Nú skal hann heim koma nauðsynjalaust eða nauðsynja hans. En ef hvárki kemr fram, hann skal þó at hváru fara fram kvøðu sinni; en hinn er sekr þrim aurum tøldum. – 8: Nú er sá, er kvaddr var, heim kominn til andvegis síns, þá skal hinn laga-kvøð réttri kveðja. Sá skal dóm festa, er kvaddr er; en hverr sem dóm festir, þá skal hann at váttum spyrja, en hinn skal nefna, ef hann er spurðr; þá skal hafa þá vátta, er hann má fá at sverja með sér. – 11: sá skal dóm festa, er kvaddr er, ok kasta fram laga-kefli. En sá skal leggja dóm á, er kvaddi, á 5 nátta fresti á dómstað þeim, er menn hafa fyrr haft, ok nefni bœinn sá, er leggr dóm. Nú eru kvøðu-váttar réttir til at bera vitni bæði með sœkjanda ok svá verjanda. Nú skulu þeir fara til dóms sækjandi ok verjandi, ok bíða hverr annars til miðdags; en ef eigi kemr annarrtveggja, þá skal þó dóm setja saman, ok 6 menn af hvárstveggja hendi. En ef øðrum þeirra brestr einhverr, er í dómi skyldi sitja, þá er þeim fallin sókn. – 12: En ef sœkjandi kemr eigi til dóms, þá er hann af sókn sinni. Nú skal verjandi fœra frem vitni, kvøðu-vátta sína, ok geri svá sœkjanda dómfloga. En ef eigi kemr verjandi til dóms, þá er hann sekr 3 aurum; en sœkjandi seti dóm sinn at hvárn ok fœri fram kvøðu-vátta sína ok svá annat vitni sitt. Nú er sækjanda borit vitni at fullu, þá skulu dœmendr dóms-orð á leggja: at hann er kominn at sókn sinni. En sœkjandi leggi þar dómstefnu í sama stað á fimm nátta fresti. Nú kemr sœkjandi til annars dóms, en verjandi kemr eigi, þá hefir hann fyrirfarit sókn (ɔ: vørn) sinni, ok sekr 3 aurum. Nú ef hann kemr til annars dóms, þá skal hann njóta vitnis síns alls í øðrum dómi. En leggja skal dóm hine þriðja í sama stad á fimm nátta fresti, ok skal sœkjandi leggja.