Side:Brandt - Forelæsninger over den norske Retshistorie 2.djvu/264

Fra Wikikilden
Denne siden er korrekturlest

halvhundrede (60) Ører, d. e. 7½ Mark (ef fé hyndist), foreskriver, at Lyrittereden skal gjentages af de samme Mænd[1]. – Ifølge B. R. 52[2] skulde derimod, hvor sagens Beløb oversteg 3 Ører, anvendes Settered, hvilken overensstemmende med Regelen, B. R. 22[3] og 83, skulde aflægges med Nævndervidner, hvis Sagsøgeren havde et Vidne for sin Paastand og i modsat Fald med Fangevidner; denne Regel skulde ogsaa efter F. L. X. 32[4] (jfr. N. gl. L. II. S. 513) iagttages, hvor en Sag, der skulde paadømmes efter Byloven, forfulgtes efter Landsloven. Hermed staar vistnok B. R. 154 ligefrem i Strid; men denne Artikkel er alene ved en Forglemmelse overført fra F. L. V. 42. – Den nye Bylov indeholder den samme Forskrift som Landsloven, at aldrig mere end Lyrittered skal anvendes i Sager angaaende Penge og Gods, M. L. VIII. 2, B. L. 3.

  1. F. L. V. 42: Um allar fjárskuldir, er eiðar koma til, þá skal einn eyris synja, en tveir tveggja, en þrír þriggja; en þó at fé sé meira, þá kemr eigi meira til en lýrittar-eiðr. – G. L. 37: Þá skal synja lýrittar-eiði, unz fé hyndist, þat er hálf átta mørk eða meira; þá skal tvevalda lýrittar-eið; leggja bók á þréskøld ok taka upp ok vinna eið hinir sømu menn.
  2. B. R. 52: Ef hann á eigi vitni til, þá skal einn eyris synja, tveir tveggja, þrír þriggja aura; en ef hálfum peningi er meiri en þrír aurar, þá er settar-eiðr ok fanga-vitni; nema einn váttr beri, þá er nefndar-vitni.
  3. B. R. 22: Ef maðr segir sik lostinn, ok er eigi vitni við, þá skal hann synja með settar-eiði ok fangavitni, er kensl er á hendi; en ei einnhverr váttr er, þá er settar-eiðr ok nefndarvitni.
  4. F. L. X. 32: Nú hefir maðr sótt mál sitt at løgum Frostuþings, þat er dœma skal at Bjarkeyjar-rétti, ok berr einn váttr á þeim dómi með sœkjanda skuld á hendr verjanda, þá haldi verjandi settar-eiði fyrir ok nefndar-vitni. En nefna skal fjóra búenðr þá, er næstir búa heimili hans ínnan fylkis, ok hafi verjandi þá tvá af þeim fjórum, er hann má fá til eiðar með sér, en hann sjálfr hinn þriði. En ef hann fær eigi þá vátta, er nefndir eru, þá reiði hann 10 ertogar fyrir hvern þeirra, en 5 ertogar fyrir fangavátt hvern; en ef hann er eigi sjálfr, þá er hann sannr at því máli, er hann festi eið fyrir. En ef sœkjandi hefir engi vátt til síns máls á dómi, þá haldi verjandi upp settar-eiði ok fangavitni, ef þat er meira fé en til þriggja aura silfrmetinna. En sakar-áberi á vátta-fé þat alt, er verjandi á at gjálda fyrir vátta þá, er hánum fallast.