imidlertid megen Uregelmæssighed, idet Regelen krydses af forskjellige afvigende Forskrifter, udentvivl af sednere Oprindelse.
I en Klasse for sig selv stod Mordbrand, der var Ubødesag (G. L. 98 jfr. 178; F. L. XV. 2 jfr. IV. 4); skjønt Befrielseseden efter Gulatingsloven alene var Settered, hvilket, som ovenfor bemærket, synes at tyde paa, at ogsaa denne Gjerning oprindelig alene har medført simpel Fredløshed. Efter begge Love udfordres ikke, at noget Menneske skal være indebrændt; men det er tilstrækkeligt, at der er sat Ild paa Vaaningshus eller andet, der er saaledes beliggende indengjerdes, at det er vænteligt, at hele Gaarden brænder op. Dette er dog vistnok ogsaa en nyere Bestemmelse. – Anden Ildspaasættelse synes at have været betragtet som Spildeværk, jfr. F. L. XIII. 13 og XV. 11 og 12 („brennir eða høggr eða brýtr“).[1]
- ↑ G. L. 98: Nú skal engi fyrir øðrum brenna hús né hlaða heiptugri hendi. En ef hann brennir, ok verðr hann at því kunnr ok sannr, þá er hann útlagr ok úheilagr, ok heitir brennnvargr, ek fyrirgert hverjum penningi fjár síns í landi ok í lausum eyri. Nú ef hann kveðr nei við, þá skal hinn fara til heimilis hans, ok stefna hánum þing fyrir útlegð ok brennu: þá skal hann festa séttar-eið á því þingi; hafa þann unnit á 10 vikum svœrra daga: fellr til útlegðar, ef fellr. Nú ræðr maðr brennu, ok verðr hann at því kunnr ok sannr, þá skal hann gjalda hálft þat aptr, er brunnit er. Nú ef hann kveðr nei við, þá skal hann synja með lýrittar-eiði; fellr til halfra gjalda. – F. L. XV. 2: þat er tylftar-eiðr, ef maðr kennir þat manni, at hann hafi brent hús hans eða lóð, er innangarðs er, ok er þess ván, at allr bœr brenni upp. – 12: Sá er hinn sétti séttar-eiðr, ef maðr brennir heyhlað manns útangarðs, eða spillir hlassi eða hlassi meira, ok eigi ván, at allr bœr gangi upp.
fleira. – 11: Sá er fimti séttar-eiðr, ef maðr brennir naust manns ok skip sex-ært eða meira, svá ok ef hann brýtr eða høggr, hvar er hann hittir. En ef hann gengr við, at hann brennir eða høggr eða brýtr, þá bjóði hann þeim, er átti, verð fyrir, eða fari útlagr. En ef maðr brýtr leiðangrs-skip til þess, er merkr skaði er á, þá er lýrittar-eiðr, ef hann synjar, en útlagr, ef hann er sannr at. En ef meira er en merkr skaði, þá sé séttar-eiðr eða útlegð, ef hann verðr sannr at … – 13: Sá er hinn sjaundi séttar-eiðr, ef maðr slær upp fyrir manni fimm mæla sáð eða fimm meira; þá er sá útlagr, ef hann verðr sannr at, eða gjaldi verð þeim, er átti, svá sem menn meta. En ef hann synjar, bá haldi hann upp séttar-eiði, eða fari útlagr.
